AD(H)D en pesten: er valt wat aan te doen!

Gie Deboutte
Onderzoeker UCLL en KULeuven – Trainer bij Tenz vzw – Voorzitter Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten

Louis zit in de vijfde klas. Hij is er nog niet zo lang geleden komen binnen waaien. Waaien is wat zacht uitgedrukt. Want waar Louis opduikt, durft het weleens stormen. Louis praat honderduit. Hij hoort vaak niet wat zijn juf of andere kinderen hem zeggen. Louis wil overal bij zijn. Hij mengt zich – dikwijls ongevraagd – in andermans spel, aarzelt niet om zijn woorden fysiek kracht bij te zetten, is vaak haantje-de-voorste en als iets hem niet zint, kan hij plots zwaar uithalen. Bilal, de klasgenoot die links van hem zit, kan hierover mee praten. Het schooljaar was nog maar twee dagen oud, toen Louis hem naar de keel vloog. Gewoon omdat Bilal hem zijn nieuwe pen niet wou geven. Bilal schrok zich een aap en probeert Louis nu te vriend te houden. Niet uit sympathie, maar om te vermijden dat Louis hem nog een keer zou aanpakken.
Louis heeft zo snel een reputatie opgebouwd. Hij is een drukke, soms leuke, soms brutale bullebak. Waar Louis opduikt, gebeurt er altijd wat. De babbels, straffen en berispingen van de leerkrachten maken weinig indruk op hem. Omdat veel kinderen hem respecteren, voelt Louis zich belangrijk. De vriendschap die hij ervaart, is in veel gevallen niet meer dan een vernislaagje: nogal wat kinderen houden Louis te vriend, omdat ze bang zijn van hem. Van echte vriendschap is zelden sprake.

Labels beklijven
Kinderen zoals Louis lopen gauw in de kijker. Door hun manier van doen, krijgen ze te maken met zure oprispingen en kritiek op hun persoon. Niet iedereen stelt hun druk en onvoorspelbaar gedrag op prijs. Etiketten als ‘spelbreker’, ‘brokkenpiloot’, ‘zootje ongeregeld’, … laten niet op zich wachten. Ook het officiële ADHD-label kan bijdragen tot een halo-effect. Dat  ene in het oogspringend kenmerk krijgt zo veel aandacht dat alle andere – ook positieve – kenmerken in de schaduw staan. Het valt op dat Louis bovengemiddeld actief is en weinig focus kan leggen op schoolwerk of andere bezigheden. Hier gaat alle aandacht naartoe. De kijk op hem versmalt. Louis wordt herleid tot ‘ADHD-er’. Het duurt niet lang of Louis bekijkt zichzelf ook door die bril. ‘Goeiedag, ik ben Louis en ik heb ADHD’, was de eerste zin die ik van Louis te horen kreeg, toen hij bij mij thuis voor het eerst op bezoek kwam.

© Centrum ZitStil vzw. Dit artikel wordt beschermd door auteursrechten. Als je dit artikel geheel of gedeeltelijk wil overnemen, moet je eerst toestemming vragen aan centrum ZitStil.