ADHD en je relatie : ervoor gaan!

‘In groep met hem is het altijd ambiance’, ‘een dag met haar is nooit saai’, ‘het dromerige in hem maakt hem erg aantrekkelijk’, ‘zo mysterieus!’: bij het begin van een relatie vallen we op kenmerken die ons opvallen, intrigeren of ons leven spannender maken. We maken elkaar het hof, alles is nieuw en opwindend, praktische zorgen zijn vaak nog beperkt en kunnen we nog goed zelf oplossen. Als de relatie blijft duren, als koppels gaan samenwonen of samen ‘projecten’ beginnen zoals een huis kopen of aan kinderen beginnen – dan pas begint het serieuze werk. Waar het aanvankelijk ging om spanning, afwisseling en onze verliefde neus achternalopen, komt gaandeweg de nood aan ernst, standvastigheid en planning naar boven. Mensen met ADHD zijn doorgaans beter in het eerste deel, voor de tweede stap zijn ze van nature uit minder geschikt.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat kenmerken die eerst aantrekkelijk waren en zeer goed werkten, gaandeweg ergerlijk en hinderlijk worden. Het gaat hier niet alleen over de ADHD-kenmerken; ook de partner komt nu nadrukkelijker in beeld. Vaak reageert de partner, als deze geen ADHD heeft, door de eigen tegengestelde kenmerken in te zetten en te benadrukken om de controle niet te verliezen. Ook dit is niet altijd even aantrekkelijk.

Heb je ADHD en ben je gemakkelijk afgeleid, dan is de kans groot dat je partner sterk de nadruk legt op het belang van ‘niet vergeten’, of zelf alles gaat opvolgen en controleren tot het niet meer gaat. Ben je steeds weer op zoek naar afwisseling, dan zal je partner vooral de noodzaak van rust en orde benadrukken, in de hoop de stabiliteit en controle niet te verliezen. De indruk dat alles saai en geregeld moet zijn, is dan gauw gewekt.

Voor je het weet, verandert de partner zonder ADHD in een zeurpiet die nooit tevreden is of niet meer kan ontspannen. Heb je wel ADHD, dan heb je misschien het gevoel dat het nooit goed is en kruip je weg in hobby’s, bij vrienden of in het werk. De weg naar de vervreemding ligt wijd open en ruzies helpen hierbij niet. Loopt er iets mis met de kinderen – vergeten aan de school of te wild gespeeld met een ongelukje als gevolg, dan is het hek helemaal van de dam.

Als je je relatie terug beter wil maken, dan wordt het dringend tijd om stil te staan en opnieuw te beginnen. De volgende punten zijn allemaal even waar en even belangrijk:

  • Kennis over ADHD is fundamenteel. Dit helpt om dingen die gebeuren correct te begrijpen. Is alles ADHD? Neen, zeker niet, maar onmacht en onwil zijn niet zomaar van elkaar te onderscheiden. Deze kennis helpt je de juiste vragen te stellen en elkaar ruimte te geven.
  • Heb je zelf ADHD, dan moet je je laten behandelen. Medicatie en andere psychosociale behandelingen kunnen je helpen meer vat te krijgen op je eigen doen en laten en kunnen handvatten bieden om te doen wat je eigenlijk zou willen voor jezelf, je kinderen en met je partner.
  • Heeft je partner ADHD, dan is het belangrijk niet alles aan hem of haar te wijten. Jij bent zelf ook niet altijd perfect (wie wel?), je bent misschien te veel gaan compenseren, je voelt je misschien uitgeput en hebt daardoor een kort lontje of je voelt je integendeel juist ‘down’ en hopeloos. Het enige wat dan overblijft, is gezeur.
  • Hiermee is de kous echter nog niet af. Want heb jij dan weer ADHD, en is je partner zo saai geworden en steeds aan het zeuren, heb je het gevoel dat het nooit goed genoeg is? Dan is het toch ook aan jou om daar iets mee te doen.
  • Zo kunnen we nog even doorgaan. Elk probleem van de ene is een signaal voor de andere. Beide partners moeten dus aan de slag.

 

Geen zicht op tijd en orde

Verstoring van de aandacht, hyperactiviteit en impulsiviteit zijn kenmerken die een grote invloed hebben op hoe we de wereld waarnemen – en er dan ook mee omgaan. Veel mensen met ADHD geven aan dat de tijd en gebeurtenissen zowat door hun vingers glippen zonder dat ze er echt vat op hebben. Aangezien mensen met ADHD vaak moeite hebben om de tijd en het verband tussen de dingen te overzien, vraagt het heel wat inspanning en hulpmiddelen om er grip op te krijgen. Zonder ADHD krijg je al gauw de indruk dat het hen niet interesseert, dat ze vrolijk leven en de zorgen aan de anderen laten. Maar dat is niet zo. Het vraagt alleen veel inzet, overtuiging en doorzetting om met meer orde en planning te gaan leven. Om dit vol te houden, is aanmoediging en ondersteuning noodzakelijk.

Wil je het volledige artikel lezen, abonneer je dan op het magazine ZitStil.