Titel boek: Slim maar… Pubereditie
Auteur: R. Guare, P. Dawson en C. Guare
Uitgavejaar: 2013
Uitgeverij: Hogrefe
ISBN: 9789079729777

Slim maar… Pubereditie is de opvolger van het boek Slim maar… uit 2009. In deze pubereditie laten de auteurs zien wat ouders en professionals kunnen doen om oudere kinderen en adolescenten te helpen bij het versterken van hun executieve functies ( dit zijn vaardigheden die mensen nodig hebben om taken effectief uit te voeren en problemen op te lossen, zoals bijvoorbeeld plannen, beslissingen nemen, …) . Dit boek biedt dezelfde soort hulp als het eerste, maar de nadruk ligt nu op de adolescentie. Adolescenten krijgen immers toenemende verantwoordelijkheden en als ouder mag je niet langer verwachten dat zij jouw steun zomaar accepteren op gebieden waarop je die graag aanbiedt. In de puberteit moet je als ouder bedenken hoe je jouw puber kan helpen zonder voortdurend in conflict te raken. Doorheen heel het boek hebben ze veel aandacht besteedt aan het samen met je puber zoeken naar oplossingen, compromissen sluiten en het toepassen van positieve communicatie. Stuk voor stuk belangrijke vaardigheden bij het opvoeden van of werken met pubers. Deze vaardigheden worden nog belangrijker als je puber problemen heeft met bepaalde executieve functies, zoals we soms zien bij ADHD.

Het idee van waaruit de auteurs vertrekken is dat de meeste mensen beschikken over een reeks sterke executieve functies en over een aantal zwakke functies. Iedereen kan dus gebruik maken van zijn sterke punten om de zwakkere te verbeteren of omzeilen. Ouders kunnen hun kinderen ook beter helpen als ze zicht hebben op hun eigen executieve functies. Als je zelf over sterke planningsvaardigheden beschikt, kan je je puber waarschijnlijk beter coachen in het maken van een planning dan wanneer je over zwakke planningsvaardigheden beschikt. Met zwakke planningsvaardigheden begrijp je je kind misschien wel beter, maar voor ondersteuning hierin doe je dan beter beroep op iemand anders.

Het boek is opgedeeld in drie delen. In deel één wordt eerst uitgelegd wat executieve functies zijn en wat je kan verwachten als deze niet goed werken. Je krijgt ook de gelegenheid om via vragenlijsten het profiel van executieve functies van je tiener en jezelf nader te onderzoeken. Verder geven de auteurs informatie over de ontwikkeling van de hersenen in de pubertijd en wordt er uitgebreid stilgestaan bij het communiceren met en het motiveren van pubers.

In deel twee geven de auteurs richtlijnen om een stappenplan op te stellen (als het kan samen met je puber) om te werken aan de executieve functies van je puber. Zij besteden ook aandacht aan hoe je als ouder of professional kan reageren als de puber zich verzet tegen het leerproces.

In deel drie is het tijd om aan de slag te gaan. Strategieën om te werken aan specifieke executieve functies worden hier uitvoerig beschreven. In elk hoofdstuk van dit deel wordt een bepaalde executieve functie uitgelicht (taakinitiatie, planning, flexibiliteit, volgehouden aandacht, …). Je kan telkens het vermogen van je kind om die bepaalde vaardigheid te gebruiken evalueren. Vervolgens krijg je tips om die vaardigheid met alledaagse activiteiten te oefenen en te ontwikkelen. Deze hoofdstukken worden telkens met praktijkvoorbeelden en citaten van jongeren geïllustreerd. Op het eind van elk hoofdstuk worden antwoorden gegeven op veelgestelde vragen over dat thema. Het laatste hoofdstuk van dit deel gaat nog dieper in op belangrijke overgangen in het leven van pubers, zoals gaan studeren of zelfstandig gaan wonen.

Het boek Slim maar… Pubereditie staat boordevol informatie over het coachen van pubers in het versterken van hun executieve functies. De theorie over de executieve functies is zeer complex, maar de vele praktijkvoorbeelden geven een goed beeld van wat er met executieve functies wordt bedoeld en waarom ze belangrijk zijn in ons functioneren. Wat ik goed vindt aan dit boek is dat het rekening houdt met hoe pubers denken en functioneren en met hun behoefte om onafhankelijk te worden. Ouders worden gestimuleerd om hun kind te helpen, rekening houdend met deze autonomiebehoefte. Omdat het boek veel en complexe informatie bevat, moet je als ouder echt wel de tijd nemen om er mee aan de slag te gaan. Als je dat doet, kan je er veel bruikbare handvaten uithalen.

Dit boek is te koop in onze webshop